Το νεράκι; Περάστε στο Ταμείο.

 

Ακόμα και οι πιο αντίθετοι με την τωρινή διακυβέρνηση του Δήμου Πάρου, παραδέχονται ότι στον τομέα της ύδρευσης έχουν γίνει θαύματα, με την Προεδρία του Γεωργίου Πούλιου και την Διεύθυνση του Νίκου Καραμανέ.

Όμως πολλά σύννεφα μαζεύονται στον ορίζοντα, και υπάρχουν βάσιμοι φόβοι ότι η ΔΕΥΑΠ μας σύντομα θα γίνει και αυτή βορά ιδιωτικών συμφερόντων:

«Ιδιωτικοποιήσεις πίσω από την οικονομική αποστράγγιση των ΔΕΥΑ;

 Από τον Αύγουστο του 2021 έως σήμερα το πρόσθετο ενεργειακό κόστος που έχουν να αντιμετωπίσουν οι 126 ΔΕΥΑ έχει συσσωρευθεί σε περίπου 120 εκατ. ευρώ.
● Υπέρογκα χρέη κυρίως στη ΔΕΗ. Για παράδειγμα, ο λογαριασμός της ΔΕΥΑ Ρεθύμνου τον Οκτώβριο 2022 είναι 1.036.000 ευρώ όταν τον αντίστοιχο μήνα του 2020 ήταν 250.000 ευρώ.
● Ο αν. υπουργός Εσωτερικών είχε υποσχεθεί ανεπαρκείς επιχορηγήσεις που ποτέ δεν έχουν δοθεί, ενώ ο αν. υπουργός Οικονομικών πρότεινε να προχωρήσουν σε αυξήσεις των τιμολογίων νερού.

«SOS» για τη διασφάλιση της παροχής φτηνού πόσιμου νερού στους κατοίκους της περιφερειακής Ελλάδας εκπέμπει η Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης-Αποχέτευσης (ΕΔΕΥΑ).

Οι δημοτικές επιχειρήσεις που είναι αρμόδιες για την παροχή ποιοτικού νερού σε πολίτες και αγρότες όλης της ελληνικής επικράτειας -πλην των αστικών κέντρων της Αττικής και της Θεσσαλονίκης- αντιμετωπίζουν μείζον ζήτημα οικονομικής βιωσιμότητας, κυρίως λόγω αυξημένου ενεργειακού κόστους, αλλά και της αδιανόητης απροθυμίας της κυβέρνησης να εγκύψει στο πρόβλημα και να δώσει λύσεις.

«Αδυνατεί η κυβέρνηση; Επικρατεί μια συγκεντρωτική λογική από πλευράς του κράτους; Υπάρχουν δεύτερες σκέψεις που οδηγούν στην ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον;», είναι τα ερωτήματα που έθεσαν σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου από τα γραφεία της ΚΕΔΕ στην Αθήνα ο πρόεδρος της ΕΔΕΥΑ (δήμαρχος Ρεθύμνης) Γ. Μαρινάκης και ο αντιπρόεδρος (δήμαρχος Λαρισαίων) Απ. Καλογιάννης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν, από τον Αύγουστο του 2021 έως σήμερα το πρόσθετο ενεργειακό κόστος που έχουν να αντιμετωπίσουν οι 126 ΔΕΥΑ της χώρας (η ζημία, όπως ειπώθηκε) έχει συσσωρευθεί σε περίπου 120 εκατ. ευρώ. «Μπαίνουν μέσα κατά 8 εκατ. ευρώ τον μήνα», εξήγησε ο κ. Καλογιάννης. Σε ποσοστιαία μεγέθη, το ενεργειακό κόστος στη χαμηλή τάση ηλεκτρικού ρεύματος έχει αυξηθεί κατά 239% και της μέσης τάσης κατά 406%!…

Γεωτρήσεις

Ο τρόπος κατανομής του επιπλέον ενεργειακού κόστους δεν μπορεί να αποτυπωθεί οριζόντια. Για παράδειγμα, το κόστος είναι μεγαλύτερο για τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν γεωτρήσεις σε σύγκριση με αυτές που αξιοποιούν νερό από λίμνες, ποτάμια ή άλλους ταμιευτήρες. Τεράστιο θέμα, υπογράμμισε ο κ. Μαρινάκης, υπάρχει με τις ΔΕΥΑ που προχωρούν σε αφαλατώσεις: «Η Σύρος είναι σε απόγνωση. Πέρυσι τον Ιούλιο ο λογαριασμός της ΔΕΗ ήταν 150.000 ευρώ, φέτος τον Οκτώβριο ήταν 500.000 ευρώ», εξήγησε.

Στην περίπτωση της ΔΕΥΑ Ρεθύμνου, «εγώ πήρα να συγκρίνω τους ίδιους μήνες. Οκτώβριος 2020: 250.000 ευρώ. Οκτώβριος 2021: 444.000 ευρώ. Οκτώβριος 2022: 1.036.000 ευρώ», περιέγραψε ο δήμαρχος της κρητικής πόλης που συγκαταλέγεται στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Οι δήμαρχοι αποδόμησαν τα περί «εισαγόμενου» προβλήματος, επισημαίνοντας ότι οι μεγάλες αυξήσεις εμφανίστηκαν πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τόνισαν, μάλιστα, ότι επί… ρήτρας αναπροσαρμογής η αύξηση στο ενεργειακό κόστος ήταν μικρότερη, συγκριτικά με την περίοδο όπου η ρήτρα ενσωματώθηκε στους λογαριασμούς.

Οι ΔΕΥΑ, παρότι αποτελούν δημόσιες επιχειρήσεις που παρέχουν ένα δημόσιο αγαθό, δεν έτυχαν των επιδοτήσεων που η κυβέρνηση χορήγησε σε άλλες επιχειρήσεις. Το 4μηνο μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου 2021 δεν έλαβαν την παραμικρή επιδότηση για τους λογαριασμούς ρεύματος, όπως εξήγησε ο κ. Καλογιάννης, ενώ εντός του 2022 η επιδότηση ξεκίνησε από 65 ευρώ/MWh μέχρι να φτάσει τα 130 ευρώ/MWh. Το θέμα, όμως, είναι ότι οι περισσότερες λειτουργίες των ΔΕΥΑ απαιτούν ισχύ μεγαλύτερη των 35kva, όπου οι κυβερνητικές επιδοτήσεις πρακτικά εξανεμίζονται – χαρακτηριστικό είναι ότι από πλευράς ΔΕΥΑ έχει διατυπωθεί το αίτημα-κριτική προς την κυβέρνηση «να επιδοτηθούμε τουλάχιστον όπως τα κομμωτήρια ή οι φούρνοι».

Το πρόβλημα με το αυξημένο ενεργειακό κόστος έχει γνωστοποιηθεί, σύμφωνα με τους δύο δημάρχους, πλήρως και πολύ πρώιμα (από τον Σεπτέμβριο του 2021) στην κυβέρνηση, ενώ επισημαίνεται επισταμένως και από την ΚΕΔΕ σε συναντήσεις με υπουργούς.

Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, οι απαντήσεις που έχει λάβει η ΕΔΕΥΑ απηχούν δύο διαφορετικές αντιλήψεις εντός του κυβερνητικού επιτελείου: από τη μία ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Στ. Πέτσας, έχει μιλήσει για επιχορηγήσεις 40 εκατ. ευρώ (20+20 εκατ.) -χρήματα που υπολείπονται κατά 80 εκατ. ευρώ της μέχρι σήμερα «ζημίας» και σε κάθε περίπτωση «ακόμη δεν έχουμε εισπράξει τίποτα», ξεκαθάρισε ο κ. Καλογιάννης-, ενώ ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκης, αντιπρότεινε να προχωρήσουν οι ΔΕΥΑ σε αυξήσεις των τιμολογίων νερού.

«Οχι, δεν θα το κάνουμε τη στιγμή που η κοινωνία χειμάζεται», υπογράμμισε ο κ. Καλογιάννης, απορρίπτοντας κάθε ενδεχόμενο αυξήσεων. Πώς ανταποκρίνονται σήμερα οι ΔΕΥΑ στο αυξημένο ενεργειακό κόστος; «Δίνουν έναντι, αυτό που μπορούν. Δεν μπορούν να πληρώσουν όλο το κόστος», εξήγησε ο κ. Μαρινάκης. Σημειώνεται ότι 123 από τις 126 ΔΕΥΑ έχουν πάροχο τη ΔΕΗ, κάτι που σημαίνει ότι, εν τέλει, στη συγκεκριμένη εταιρεία μετακυλίονται τα οικονομικά προβλήματα των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης, ενώ η ΔΕΗ ήδη απειλεί να διακόψει την παροχή σε αντλιοστάσια και βιολογικούς καθαρισμούς, «δηλαδή τρελά πράγματα», σχολίασε ο δήμαρχος Λαρισαίων.

Τα αιτήματα της ΕΔΕΥΑ για την άρση του αδιεξόδου που αντιμετωπίζουν είναι πολύ συγκεκριμένα: άμεση επιδότηση από την κυβέρνηση για την κάλυψη του επιπλέον ενεργειακού κόστους, ρύθμιση οφειλών για χρέη προηγούμενων περιόδων (τα συνολικά χρέη των ΔΕΥΑ προς τη ΔΕΗ υπολογίζονται σε 150 εκατ. ευρώ), καθώς και εξασφάλιση του απαιτούμενου ενεργειακού χώρου για την ενεργειακή αυτονομία των ΔΕΥΑ (π.χ. παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος μέσω φωτοβολταϊκών).

Οι ανησυχίες για το ενδεχόμενο ιδιωτικοποιήσεων των ΔΕΥΑ ήταν πέρα από εμφανείς στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου. Χαρακτηριστική ήταν η ένταση με την οποία οι δύο δήμαρχοι έθιξαν το ζήτημα της (υπο)στελέχωσης των δημοτικών επιχειρήσεων. Αν και ανταποδοτικού χαρακτήρα, οι ΔΕΥΑ δεν έχουν ελευθερία κινήσεων σε προσλήψεις, παρότι κάτι τέτοιο δεν θα επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό. Το προσωπικό γηράσκει, πλησιάζει στην «έξοδο» λόγω συνταξιοδότησης, αλλά δεν αντικαθίσταται.

Δυναμικές διεκδικήσεις

«Μπαίνουν σκέψεις περί ιδιωτικοποιήσεων στο νερό. Εκεί οδηγούνται τα πράγματα», είναι η ανησυχία που εξέφρασε ο κ. Καλογιάννης, σημειώνοντας ότι έχουν ήδη υπάρξει ομόφωνες αποφάσεις του Δ.Σ. της ΕΔΕΥΑ, «που αντανακλά όλο το πολιτικό φάσμα», ενάντια σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. «Σε παγκόσμιο επίπεδο, όπου έχουν υπάρξει τέτοιες πρακτικές, έχουμε πλέον μια πλήρη αντιστροφή. Ιδιωτικές εταιρείες πήραν τα νερά στα χέρια τους, δεν επένδυσαν μία, έβγαλαν όσα έβγαλαν, χρεοκόπησαν τις επιχειρήσεις και τα νερά γύρισαν ξανά στο Δημόσιο ώστε να ξαναεπενδύσει το ίδιο», θύμισε ο αντιπρόεδρος της Ενωσης.

Η ΕΔΕΥΑ δηλώνει έτοιμη για δυναμικές διεκδικήσεις για την επιβίωση των δημοτικών επιχειρήσεων. «Δεν είμαστε δεδομένες Ιφιγένειες. Μπορούμε όμως να γίνουμε καλές Κλυταιμνήστρες», σημείωσε με νόημα ο κ. Μαρινάκης.»

Πηγή