Δυστοπία...

 

Αλέξανδρος Χατζηαντωνίου

Εργαζόμενος στο ΚΥ Πάρου

Ιδεοληψιών συνέχεια...Όπως πριν τριάντα σχεδόν χρόνια η τότε κυβέρνηση ΝΔ επιχείρησε -ανεπιτυχώς- να αποδιογανώσει το ΕΣΥ, έτσι και σήμερα έρχονται οι βιολογικοί και ιδεολογικοί διάδοχοί της να προσπαθήσουν ξανά το ίδιο. Και αν ο επί κυβέρνησης Σαμαρά υπουργός υγείας κος Άδωνις Γεωργιάδης ωριόταν στα τόσο φιλόξενα γι’αυτόν τηλεπαράθυρα ότι αυτός έκλεινε τα νοσοκομεία και όχι η μνημονιακή τρόικα, τώρα παίζουν μπάλα μόνοι τους. Κανείς δε ζητά περικοπές στο σύστημα υγείας, κανείς δεν απαιτεί περαιτέρω συρρίκνωση του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Ίσα ίσα που μέσα από την πανδημία των τελευταίων χρόνων παντού στον κόσμο αναγνώρισαν ότι το δημόσιο σύστημα περίθαλψης είναι η μόνη σταθερά στην οποία μπορεί να στηρίζεται η πλειοψηφία του κόσμου όταν υπάρχει ανάγκη. Γιατί είναι όμως ο νέος νόμος ταφόπλακα του ΕΣΥ;

 Βασικό στοιχείο στην ίδρυση του ΕΣΥ το 1983 ήταν η πλήρης και αποκλειστική απασχόληση των ιατρών σε αυτό.  Όσοι επέλεγαν να δουλέψουν  στο ‘’δημόσιο’’ ήξεραν ότι θα απασχολούνταν μόνο στο φορέα τους και ο μισθός τους θα προερχόταν από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ο ασθενής από την άλλη δεν επιβαρυνόταν οικονομικά αν έκανε χρήση των παρεχόμενων υπηρεσιών, είτε ως έκτακτο περιστατικό, είτε για προγραμματισμένο έλεγχο, χειρουργείο ή εξετάσεις. Όποιος φυσικά ισχυριστεί ότι το σύστημα λειτουργούσε τόσο αγγελικά όσο ήταν σχεδιασμένο μάλλον ζει σε άλλον πλανήτη, αλλά αυτό είναι αντικείμενο άλλης συζήτησης, το πού δηλαδή οφείλονταν οι παθογένειες και πώς θα μπορούσαν να διορθωθούν. Γεγονός είναι πάντως ότι ο κάθε πολίτης, αν ποτέ είχε πρόβλημα υγείας, μπορούσε να απευθυνθεί σε ένα δημόσιο ίδρυμα και να βρει εκεί τη λύση χωρίς να χρειαστεί να περάσει πρώτα από την τράπεζα.

 Με τις αλλαγές που ο νέος νόμος φέρνει, τόσο ο ιατρός όσο και ο ασθενής ωθούνται να βρουν τη λύση στο πρόβλημά τους έξω από αυτό το πλαίσιο. Τα δημόσια νοσοκομεία υποβαθμίζονται συστηματικά εδώ και πάνω από μία δεκαετία. Τα τελευταία 3,5 χρόνια, από πολιτική επιλογή και παρά το ότι δεν υπάρχουν μνημόνια να διαφεντεύουν τον τόπο, η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο. Μειωμένη χρηματοδότηση, άρνηση πρόσληψης ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού, μετατροπή του ΕΣΥ σε συστημα μίας νόσου, όταν η κυβέρνηση πεισματικά αρνούνταν να επιτάξει ιδιωτικές δομές για την αντιμετώπιση της πανδημίας, πρωτοφανής επιμονή στην παράταση της διαθεσιμότητας των ανεμβολίαστων υγειονομικών, έχουν ως αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία να δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν ακόμα και στις βασικές ανάγκες. Ο κόσμος όμως συνεχίζει να αρρωσταίνει, να χρειάζεται να χειρουργηθεί και να υποβληθεί σε εξετάσεις. Ποια είναι λοιπόν η λύση που προτείνεται; Ο γιατρός που στο πρωινό του ωράριο θα αδυνατεί να δώσει λύση στο πρόβλημα του ασθενή του, θα φροντίζει γι’αυτό στο ιδιωτικό απογευματινό ιατρείο/κλινική/εργαστήριο, έναντι αμοιβής φυσικά. Ο δε ασθενής, αφού άλλη λύση δεν θα βρίσκει, θα αναγκάζεται να ακολουθεί αυτόν το δρόμο. Αυτό δηλαδή που στον κάθε ένα προσφερόταν τα τελευταία 40 χρόνια δωρεάν, τώρα θα πρέπει να το ξεχάσει.

 Όσον αφορά στη βελτίωση του εργασιακού καθεστώτος των ιατρών, όπως ισχυρίζεται στους στόχους του νέου νόμου η αναπληρωτής υπουργός, τι ακριβώς εννοεί; Οι εργασιακές συνθήκες εξαρτώνται από το χώρο που καλούνται οι γιατροί να δουλέψουν, το παραϊατρικό προσωπικό, την επάρκεια φαρμάκων και αναλώσιμων και, κυρίως, το πόσοι γιατροί θα είναι διαθέσιμοι να ανταπεξέλθουν στο έργο που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Ακριβως αυτά δηλαδή που τα τελευταία χρόνια πάνε από το κακό στο χειρότερο. Εκτός και αν βελτίωση θεωρείται το να δίνεται στο γιατρό η δυνατότητα, μετά το πρωινό του ωράριο στο νοσοκομείο, να περιθάλπτει τoυς ασθενείς του σε μια ιδιωτική δομή με απευθείας αμοιβή από αυτούς. Αυτό είναι τελικά το νόημα, από αυτό εξαρτάται το εργασιακό μας καθεστώς; Αν κόπτεται η κα Γκάγκα για την οικονομική ευμάρεια των συναδέλφων της, ας εφαρμόσει τις τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις για επαναφορά των μισθών στα προ του 2012 επίπεδα και ας μην τους οδηγεί στο να κοιτάζουν τους ασθενείς τους στην τσέπη. Για τους περισσότερους στο ΕΣΥ βασικό μέλημα δεν είναι το πόσα θα βγάλουν, αλλά το πόσους θα βοηθήσουν.

 Η υγεία είναι αγαθό που δεν κοστολογείται. Έχουμε την τύχη τα τελευταία 40 χρόνια να διαθέτουμε ένα σύστημα που, παρά τις αδυναμίες του, φροντίζει για την πλειοψηφία των πολιτών που βρίσκονται σε ανάγκη. Χωρίς να χρειαστεί να πληρώσει κανείς, μπορεί να έχει δίπλα του τον γιατρό, το νοσηλευτή, την ομάδα που θα προσπαθήσει να τον κάνει καλά. Αυτό είναι κάτι που σπάνια συναντάται πλέον, όπως φαίνεται από τις αντιδράσεις των αλλοδαπών τουριστών που χρειάζεται να επισκεφθούν το Κέντρο Υγείας. Όταν τους λέμε ότι δε χρειάζεται να πληρώσουν κάτι για τις υπηρεσίες που τους παρέχονται, κοιτούν λες και τους κάνουμε πλάκα. Το σύστημα αυτό θέλουν να το τελειώσουν, με μοναδικό σκοπό την ενίσχυση των ιδιωτικών συμφερόντων. Τι πιο κραυγαλέο από την υπουργική απόφαση (αναρτημένη στο διαδίκτυο από 27/9/2022) για ίδρυση ΝΠΙΔ με οικονομική και διοικητικη αυτοτέλεια με επωνυμία Ογκολογικό Κέντρο Παίδων ΄΄Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη - ΕΛΠΙΔΑ΄΄, το οποίο θα λειτουργεί με ενσωμάτωση δομών από το Νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία. Θα μετατρέψουν δηλαδή σε ιδιωτικό ίδρυμα τη σημαντικότερη δημόσια δομή που ασχολείται με τον παιδικό καρκίνο. Μιλάμε για παιδιά, μιλάμε για καρκίνο και όμως, σκοπός τους είναι να το κάνουν προσβάσιμο μόνο σε όσους μπορούν να πληρώσουν.

 Ακούστηκε το επιχείρημα ότι το ΕΣΥ ανήκει σε μια εποχή που έχει παρέλθει, ότι πρέπει να προσαρμοστεί στα σύγχρονα δεδομένα, πρέπει να εκσυγχρονιστεί. Το μοτίβο είναι ίδιο: εκσυγχρονίζουν την υγεία γυρνώντας την 40 χρόνια πίσω, εκσυγχρονίζουν τις εργασιακές συνθήκες καταργώντας το 8ωρο, εκσυγχρονίζουν την παιδεία μετατρέποντάς την σε αγαθό για τους λίγους... Αν αυτά δε δημιουργούν συνθήκες δυστοπίας, τότε τι;