Αλέξανδρος
Χατζηαντωνίου
Εργαζόμενος στο ΚΥ Πάρου
Από καιρό ήθελα να γράψω ένα κείμενο
σχετικά με το χώρο της υγείας, για το πώς βιώνει κάποιος την κατάρρευση του
ΕΣΥ, τόσο ως πάροχος υπηρεσιών υγείας όσο και σαν πολίτης που χρειάζεται αυτές
τις υπηρεσίες. Κάθε φορά όμως κατέληγα σε θέματα χιλιοειπωμένα, θέματα που
έχουν αναλυθεί ξανά και ξανά:
- Να μιλήσει κανείς για τις κενές θέσεις
σε νοσοκομεία και πρωτοβάθμιες δομές που αδυνατούν να καλύψουν τις ανάγκες; Αν
και το πρόβλημα υπάρχει χρόνια, πρόσφατα βγήκε στην επιφάνεια το χάλι με την
έλλειψη αναισθησιολόγων στο Παίδων Αγία Σοφία, με αποτέλεσμα χιλιάδες μικροί
ασθενείς να βρίσκονται σε αναμονή ή να υποχρεώνονται οι γονείς του να
απευθυνθούν σε ιδιώτες. Προφανώς αυτό δεν είναι το μόνο πρόβλημα, αρκεί να δει
κανείς το πόσοι γιατροί έχουν φύγει τα τελευταία χρόνια σε σχέση με αυτούς που
προσλαμβάνονται. Και αν στα μεγάλα αστικά κέντρα μας κοροϊδεύουν δήθεν
καλύπτοντας τις τρύπες μετακινώντας υγειονομικούς από δομή σε δομή, ας
ρίξει κανείς μια ματιά στο πως έχουν
ρημάξει τα δευτεροβάθμια νοσοκομεία και κέντρα υγείας στην περιφέρεια.
- Να ασχοληθεί κανείς με τη διαχείριση της
πανδημίας, που από τους διθυράμβους και τον αυτοθαυμασμό φτάσαμε να σπάμε κάθε
αρνητικό ρεκόρ στην Ευρώπη; Μάλλον δε χρειάζεται, ο ίδιος ο καθηγητής κ.
Τσιόρδας πρόσφατα ομολόγησε ότι τα κάνανε μαντάρα. Λες και γίνεται με την
επικοινωνιακή διαχείριση και χειραγώγηση της ενημέρωσης να αλλάξεις την αλήθεια
των αριθμών. Όχι ότι δεν το δοκίμασαν και αυτό, απαξιώνοντας τους
επιδημιολόγους που με βάση τα στατιστικά και τις αναλύσεις τους εξέθεταν τις
κυβερνητικές επιλογές που είχαν σαν αποτέλεσμα τις εκατοντάδες νεκρών.
- Να κάνει κανείς λόγο για το διαφαινόμενο
φιάσκο του οικογενειακού γιατρού; Αυτό που από την προηγούμενη κυβέρνηση είχε
αρχίσει ως βάση για ένα ορθολογικό σύστημα υγείας, με έμφαση στην ανάπτυξη της
πρωτοβάθμιας φροντίδας, τείνει να γίνει απλά ένας φραγμός για την πρόσβαση του
πολίτη στην παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών. Ας δοθεί λίγος χρόνος, αν και οι
δυσκολίες που ήδη έχουν αρχίσει να διαφαίνονται στη στελέχωση του όλου
εγχειρήματος δείχνουν τι πρόκειται να ακολουθήσει.
- Να μιλήσουμε για τα δικά μας, στο Κέντρο
Υγείας Πάρου, που για μια ακόμα χρονιά οι ίδιοι που φροντίζουν τους περίπου
14000 μόνιμους κατοίκους καλούνται να περιθάλψουν τους χιλιάδες τουρίστες που
επισκέπτονται το νησί μας; Διοικητικό, νοσηλευτικό, ιατρικό προσωπικό μίας
δομής ούτως ή άλλως υποστελεχωμένης και με ελλιπή εξοπλισμό, προσπαθούν να
ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις που δημιουργούν οι ολοένα αυξανόμενες αφίξεις
τουριστών, χωρίς καμία βοήθεια από την κεντρική διοίκηση. Τουριστικές υποδομές
και ανάπτυξη όμως δεν είναι μόνο οι πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες και
τα gourmet εστιατόρια. Εκτός πολλών άλλων, ένας top τουριστικός προορισμός οφείλει να παρέχει
στους επισκέπτες του και την ασφάλεια ότι μπορεί να τους φροντίσει αν κάτι στραβό
συμβεί στις διακοπές τους. Για να μη θίξουμε βέβαια και το γεγονός ότι στο
παρελθόν, με ακόμα καλύτερη στελέχωση, το Κέντρο Υγείας κάλυπτε τις ανάγκες
πολύ λιγότερων μόνιμων κατοίκων. Το δε σύστημα διακομιδών, αφού στα περισσότερα
νησιά οι ασθενείς δεν μπορούν να νοσηλευθούν, παραμένει ένα αγκάθι που κοστίζει
ζωές.
Ούτε στα παραπάνω ούτε σε άλλα, λιγότερο ή
περισσότερο σημαντικά, θα μπορούσα να προσθέσω κάτι. Όλα έχουν αναλυθεί από
ανθρώπους εξυπνότερους και πιο καταρτισμένους.
Μέχρι που το μάτι πέφτει στην ανάρτηση του
Αλέξανδρου Νικολαΐδη, αυτή που κοινοποιήθηκε μετά το θάνατό του. Στην ανάρτηση
που προφανώς έγραψε περιμένοντας το μοιραίο, έχοντας στο μυαλό τη γυναίκα και
τα δυο μικρά παιδιά που θα άφηνε πίσω. Στην ανάρτηση που αποσπάσματά της θα έπρεπε
να διαβαστούν σε κάθε σχολείο αντί για πρωινή προσευχή.
Στην ανάρτηση αυτή λοιπόν κάνει λόγο για
την απαξίωση του εθνικού συστήματος υγείας, που σαν αποτέλεσμα έχει την
ταλαιπωρία, την δυσκολία στην πρόσβαση, την καθυστερημένη διάγνωση και θεραπεία
για τον απλό άνθρωπο και έχει σαν αποτέλεσμα θανάτους που θα μπορούσαν να
προληφθούν. Γιατί δεν πεθαίνουν πολλοί από σπάνια επιθετικά καρκινώματα όπως
το nut που στέρησε τη ζωή του Νικολαΐδη, οι πολλοί
πεθαίνουν από καταστάσεις που θα μπορούσαν να προληφθούν ή να αντιμετωπισθούν
σε ένα ‘’υγιές’’ σύστημα υγείας. Αυτός ο γίγαντας λοιπόν, σαν τελευταία του
επιθυμία ζητά να δημοπρατηθούν τα ολυμπιακά του μετάλλια προκειμένου να
ενισχυθούν δομές που βοηθούν παιδιά. Τα δύο αργυρά ολυμπιακά μετάλλια για τα
οποία μόχθησε από παιδί στο ταπί, αυτά που θα μπορούσαν τα δυο παιδιά του να
κοιτούν με περηφάνεια για τον πρόωρα χαμένο πατέρα τους.
"Αν σωθεί έστω ένα παιδί, θα αξίζει
κάθε κλωτσιά που έχω φάει στο κεφάλι, κάθε κάταγμα στα πόδια μου".
Αυτό γράφει, λίγο πριν "φύγει για
κάπου καλύτερα ή και για το πουθενά". Να βοηθήσει αυτόν που έχει
ανάγκη, αυτόν που δεν μπορεί να δώσει μια περιουσία για γίνει καλά. Αυτό
σημαίνει Εθνικό Σύστημα Υγείας, να μπορεί να κρατά υγιείς όλους τους πολίτες,
ανεξάρτητα από το πορτοφόλι τους. Δεν είναι πρόβλημα ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας, μια
μαύρη τρύπα στον προϋπολογισμό που μόνη έγνοια στο μυαλό του κάθε
νεοφιλελεύθερου είναι πώς θα τη μικρύνει. Είναι η έμπρακτη απόδειξη ότι μια
πολιτεία ενδιαφέρεται για τους ανθρώπους που την απαρτίζουν. Είναι το αυτονόητο
σε μια εποχή που μόνο δυσκολίες έχει για όλους, από τους νέους που έρχονται
αντιμέτωποι με την ανεργία μέχρι τους συνταξιούχους που βλέπουν τις συντάξεις
τους ολοένα να μειώνονται. Αυτό που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα με
αφορμή την πανδημία του κορονοϊού, είναι μια προσπάθεια να υποχρεώνουν έμμεσα -
ή και άμεσα πολλές φορές - τον ασθενή να στραφεί στον ιδιωτικό τομέα για
να μπορέσει να δώσει λύση στο πρόβλημά του. Κανείς δεν είπε να μην υπάρχουν
ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών υγείας, κλινικές, εργαστήρια, ειδικά κέντρα. Να έχουν
όμως όλοι αυτοί να ανταγωνισθούν ένα δημόσιο σύστημα υψηλής ποιότητας, όχι να
αποτελούν τη μοναδική επιλογή για τον πολίτη επειδή κάποιοι φρόντισαν να το
απαξιώσουν, να το αφήσουν να ρημάξει. Δεν είναι τρόπος να θησαυρίζει ο
μεγαλοεπιχειρηματίας η ανάγκη του αρρώστου, ο πόνος του, η αναπηρία.
Είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε πολίτη
ένα δωρεάν, εύκολα προσβάσιμο, υψηλής ποιότητας Εθνικό Σύστημα Υγείας, πληρώνει
γι’ αυτό από το πρώτο του μεροκάματο. Είναι βασική υποχρέωση της πολιτείας μας
να του το παρέχει. Το ΕΣΥ είναι θεσμοθετημένο στην Ελλάδα εδώ και 40 χρόνια, σα
στόχο έχει να παρέχει υπηρεσίες υγείας απρόσκοπτα και ισότιμα σε όλους τους
πολίτες ανεξάρτητα από την οικονομική, κοινωνική και επαγγελματική τους
κατάσταση. Αν κάποιοι νομίζουν ότι μπορούν να το υποβαθμίσουν προς όφελος του
ιδιωτικού τομέα, είναι βαθιά γελασμένοι. Πάντα θα υπάρχουμε εμείς, οι πολλοί,
που θα στεκόμαστε αλληλέγγυοι σε όσους έχουν ανάγκη και θα διεκδικούμε το
αυτονόητο: δωρεάν, υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας για όλους.